به طور کلی پکیج های دیواری مجموعه ای از قطعات مهم با وظایف حیاتی هستند و شیر بای پس یا کنارگذر خودکار یکی از آنها به شمار می آید. از این رو در این مقاله قصد داریم تا به بررسی دقیق روش های بای پس پکیج دیواری بپردازیم. بیش از 30 سال تجربه در تعمیر پکیج.
شیر بای پس پکیج چیست؟
رسوب گرفتن پکیج به مرور زمان یک اتفاق طبیعی است. مسیر گردش آب، لوله ها و دیگر اجزای داخلی رادیاتور، از جمله بخش هایی هستند که رسوب در آنها تجمع می کند و باعث گرفتگی می شود. علاوه بر انسداد، کاهش فشار آب در لوله های رادیاتور هم باعث می شود که آب گرم به درستی در مسیر لوله ها حرکت نکند. وقتی میزان آبی که در رادیاتورها جریان دارد کم باشد، احتمال آسیب دیدن پمپ پکیج به شدت بالا می رود. شیر بای پس پکیج همین مشکل را حل می کند.
عملکرد شیر بای پس پکیج
در پکیج ها، پیش از اینکه آب گرم به سمت رادیاتورها حرکت کند، شیر بای پس با یک لوله انشعابی آب به سمت ورودی پمپ هدایت می کند. این شیر مثل خیابانی یک‌طرفه است که آب را از مسیر رفت به برگشت هدایت می کند، اما اجازه عبور آب گرم از مسیر برگشت به رفت را نمی دهد.
اجزای تشکیل‌دهنده شیر بای پس چیست؟
در سیستم این قطعه یک شیر یک طرفه وجود دارد که در مسیر لوله کشی سیستم حرارتی قرار می گیرد. در واقع این شیر روی لوله انشعابی که به پمپ متصل می شود، قرار می‌گیرد. شیر یک طرفه معمولا اتوماتیک است و در عملکرد بهینه، بازده و رسوب زدایی پکیج نقش مهمی به عهده دارد. این شیر یک طرفه متناسب با قدرت پمپ پکیج انتخاب می شود. در واقع شیر یک طرفه شیر بای پس با تغییر قدرت پمپ تغییر می کند؛ چون متناسب نبودن پمپ و شیر یک طرفه باعث بروز مشکل و اختلال در عملکرد بهینه پکیج می‌شود.
برای مثال قدرت بالای پمپ نسبت به توان بای پس، باعث عبور آب از مسیر بای پس شده و به سمت رادیاتور حرکت نمی کند. در کنار این شیر، یک فنر هم در ساختار شیر بای پس وجود دارد. این بخش به عملکرد درست بای پس کمک می کند و جلوی افت فشار آب در پکیج را می گیرد. این فنر به مرور زمان به خاطر رسوب در دریچه آب فرسوده می شود، و می تواند تامین گرمای محیط را با مشکل مواجه کند.
محل قرارگیری بای پس در پکیج
این قطعه بین پکیج و رادیاتور و در واقع در مسیر سیستم حرارتی نصب شده است. به طور دقیق تر، محل قرارگیری بای پس در پکیج بین مسیر رفت و برگشت مدار گرمایشی و زیر پمپ است. بای پس پلاستیکی یا فلزی با یک فنر است و بیشتر سمت چپ بلوک پکیج نصب می شود. نکته مهم در این زمینه این است که دقت داشته باشید که معمولا برای دیدن بای پس باید اتصالات را جدا کنید. اما اگر تخصص کافی را در این زمینه ندارید، اصلا انجام اینکار را توصیه نمی شود.
چرا بای پس بین مسیر رفت و برگشت مدار گرمایشی قرار گرفته است؟
این قطعه باید اینجا باشد تا بتواند جریان حداقلی آب عبوری از پکیج را ثابت نگه دارد و فشار آب در حال چرخش را هنگام بسته بودن شیرآلات محدود کند. بای پس همچنین میزان جریان آب را بر اساس فشار آن در چرخه گرمایشی کنترل می کند.
به این ترتیب وقتی مسیر گرمایشی پکیج دچار گرفتگی می شود، بای پس یک مدار فرعی و اضطراری را باز می کند تا پمپ به مشکل نخورد. عملکرد مدار بای پس به صورت مکانیکی است، که در نتیجه اختلاف فشار بین دو سوپاپ فعال می شود. این قطعه تقریبا مانند پرشر هوا پکیج کارکردی در جهت امنیت بیشتر دارد.
علائم خرابی بای پس پکیج
یکی از مهم ترین علائم خرابی بای پس پکیج این است که دستگاه نمی تواند آب را گرم کند، یا اینکه آب به اندازه کافی گرم نمی شود. بنابراین مهم ترین علت گرم نشدن آب پکیج را باید در خرابی بای پس پکیج جستجو کرد.
نشانه های دیگری هم وجود دارند، از جمله این علائم عبارتند از:
- دستگاه آب گرم مورد نیاز تامین می کند، اما گرمایش مطلوب را ندارد این مشکل وقتی رخ می دهد که سوپاپ بای پس پکیج باز مانده باشد.
- دمای آب گرم پایین است، اما دمای مدار گرمایش مطلوب است. معمولا این ایراد معمولا به خاطر خراب شدن سوپاپ بای پس پکیج پیش می آید.
- پکیج گرمایش کار می کند، اما رادیاتورها گرم نمی شود. فرسودگی فنر بای پس در اثر رسوبات باعث این موضوع می شود. دقت داشته باشید که این موقعیت منجر به افزایش مصرف گاز پکیج می شود.
- علت بالا رفتن فشار پکیج نیز می تواند به دلیل عملکرد نامطلوب بای پس باشد.
دلایل خرابی شیر بای پس پکیج
علائم خرابی را گفتیم، حالا می خواهیم ببینیم دلایل خرابی شیر بای پس پکیج چیست. طبق مواردی که بالاتر گفتیم، خرابی فنر این قطعه در اثر رسوب گرفتگی یکی از مهم ترین دلایل خرابی آن است. برای رفع این مشکل، سرویس منظم توصیه می شود تا رسوبات دریچه آب پاک شوند. استفاده از فیلتر رسوب گیر در این قسمت هم تاثیر به سزایی دارد. در بای پس های پلاستیکی، دفرمه شدن قطعه به مرور زمان هم می تواند منجر به خرابی آن شود. وجود هوا در سیستم پکیج نیز سبب خرابی این قطعه می شود که با هواگیری پکیج در زمان صحیح می توان از وارد آمدن آسیب به آن جلوگیری کرد.
آموزش تعویض سوپاپ بای پس پکیج
مراحل کلی تعویض سوپاپ بای پس پکیج چنین مراحلی دارد:
- ابتدا آب موجود در مدار گرمایشیِ دستگاه را به طور کامل تخلیه کنید.
- سپس چندراهه در پکیج را باز، و بای پس را خارج کنید.
- شیر بای پس را به دقت بررسی کنید، و مطمئن شوید که قطعه حتما باید تعویض شود و تعمیر کارساز نیست.
- اگر تعویض سوپاپ بای پس پکیج ضروری‌ست، آن را با قطعه جدید جایگزین کنید.
- هنگام تعویض، حتما اورینگ شیر جدید را با گریس سیلیکون آغشته کنید تا عملکرد آن بی نقص باشد.
تعمیر سوپاپ بای پس
برای تعمیر سوپاپ، ابتدا باید آن را از روی بلوک باز کنید. آن را خوب بررسی کنید. اگر رسوب دارد، آن را داخل اسید بگذارید. پس از جرم زدایی، اورینگ‌های آن را عوض کنید، روغن کاری اش کنید، و نهایتا آن را در جای خود ببندید. برای اینکه مطمئن شوید ایراد قطعه برطرف شده است، آب گرم را باز کنید و دست‌تان را روی لوله رفت قرار دهید. حال تنها باید ببینید که آیا دما مجددا بالا می رود یا خیر. جالب است بدانید تعویض سوپاپ بای پس در کنار هواگیری پکیج، از جمله راهکارهای رفع علت صدای پکیج در حالت زمستانه به شمار می رود.
نکات نحوه تعویض بای پس پکیج
- نکته یک: اگر تخصص کافی در این زمینه را ندارید، اصلا توصیه نمی شود.
- نکته دو: پیش از آنکه برای خارج کردن این قطعه اقدام کنید، برند و مدل پکیج خود را بازبینی کنید.
- نکته سه: پیش از تعویض شیر بای پس، مطمئن شوید که مدار رادیاتورها رسوب ندارد. اگر مدار گرمایشی پکیج رسوب داشته باشد، شیر بای پس مدت کوتاهی پس از تعویض دوباره معیوب خواهد شد.
- نکته چهار: هنگام تعویض این قطعه، خوب است شیر یک طرفه را هم که قطعه ای متفاوت است و در مسیر آب گرم بسته می شود بررسی و در صورت لزوم تعویض اش کنید.
